Rối loạn giấc ngủ là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Hầu hết chúng ta đã từng bị khó ngủ. Tình trạng này có thể do căng thẳng, mệt mỏi hoặc lệch múi giờ sinh học. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên gặp vấn đề này thì có thể bạn đang bị rối loạn giấc ngủ. Vậy rối loạn giấc ngủ là gì? Nguyên nhân và cách phòng tránh rối loạn giấc ngủ như thế nào? Cùng tìm hiểu bài viết dưới đây.

1. Rối loạn giấc ngủ là bệnh gì?

Rối loạn giấc ngủ là thuật ngữ chỉ các tình trạng bất thường làm thay đổi giấc ngủ của bạn. Rối loạn giấc ngủ thường ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống cũng như chất lượng công việc.

Một số loại rối loạn giấc ngủ bạn nên biết:

• Mất ngủ: là tình trạng người bệnh khó đi vào giấc ngủ, thường xuyên trằn trọc. Thức giấc về đêm và rạng sáng.
• Ngưng thở khi ngủ: là sự thay đổi nhịp độ thở của người bệnh. Bạn có thể ngừng thở hoặc thở yếu trong khoảng 30-40 giây và lặp lại nhiều lần trong giấc ngủ.
• Hội chứng chân không yên: còn gọi là bệnh Willis-Ekbom, là một rối loạn chuyển động khi ngủ. Hội chứng gây ra cảm giác khó chịu, bồn chồn khiến người bệnh phải đứng lên đi lại trong khi cố chìm vào giấc ngủ.
• Chứng ngủ rũ: đây là chứng ngủ khiến người bệnh buồn ngủ cực độ vào ban ngày. Người bệnh đột ngột thấy mệt mỏi và ngủ thiếp đi mà không hề hay biết.
• Bệnh mất ngủ giả: gây ra một số hành động bất thường như mộng du, nói mớ, nghiến răng và nhiều trạng thái khác.

2. Triệu chứng thường gặp của rối loạn giấc ngủ

Một số triệu chứng rối loạn giấc ngủ thường gặp như:

• Khó đi vào giấc ngủ
• Mệt mỏi, uể oải vào ban ngày
• Cảm giác thôi thúc phải có những giấc ngủ ngắn vào ban ngày
• Gặp vấn đề về khó thở khi đi ngủ
• Thường xuyên cáu kỉnh, thay đổi tính cách
• Năng suất làm việc giảm
• Thiếu tập trung
• Trầm cảm, tăng cân,..

Những triệu chứng trên cũng có thể là dấu hiệu của những bệnh lý khác. Để đảm bảo an toàn, người bệnh nên tới các cơ sở y tế thăm khám 

3. Khi nào cần gặp bác sĩ

Bạn nên tới gặp bác sĩ trong những trường hợp sau:

• Tình trạng rối loạn giấc ngủ kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng
• Bạn ngủ quên vào những thời điểm không thích hợp như đang nói chuyện, đi bộ hoặc đang ăn.
• Thường thở hổn hển, nghẹt thở hoặc ngừng thở trong khi ngủ

4. Nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ

Rối loạn giấc ngủ có rất nhiều nguyên nhân như:

• Dị ứng và các bệnh liên quan đến hô hấp: các bệnh lý như cảm, dị ứng ảnh hưởng tới quá trình hô hấp. Việc không thở được bình thường bằng mũi cũng khiến bạn khó ngủ.
• Tiểu đêm: thường xuyên đi tiểu đêm, khiến bạn thức giấc vào ban đêm. Sự mất cân bằng nội tiết và các bệnh về đường tiết niệu có thể góp phần làm tình trạng này nguy hiểm hơn.
• Đau mãn tính: các cơn đau mãn tính có thể khiến bạn đi vào giấc ngủ. Nó thậm chí còn khiến bạn tỉnh giấc giữa chừng vì quá đau và khó chịu. Một số cơn đau mãn tính bao gồm: viêm khớp, bệnh viêm ruột, đau lưng dưới mãn tính,…

5. Những ai có nguy cơ mắc bệnh rối loạn giấc ngủ

Rối loạn giấc ngủ là bệnh rất phổ biến, có thể ảnh hưởng đến trẻ em lẫn người lớn, nhưng nữ giới thường dễ mắc bệnh hơn. Bạn có thể kiểm soát bệnh bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.

6. Điều trị rối loạn giấc ngủ

6.1. Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh rối loạn giấc ngủ

Đo đa ký giấc ngủ (Polysomnography – PSG): Kỹ thuật đa ký giấc ngủ sẽ được thực hiện tại các trung tâm nghiên cứu giấc ngủ. Trong nghiên cứu này, các chuyên gia sẽ đánh giá nồng độ oxy trong máu, các chuyển động của cơ thể và sóng não của bạn để xác định chúng tác động như thế nào đến giấc ngủ.

Điện não đồ (EEG): Đây là bài kiểm tra đánh giá hoạt động điện trong não để phát hiện bất kỳ vấn đề tiềm ẩn nào liên quan đến hoạt động này. Nó là một phần của nghiên cứu đa ký giấc ngủ.

Kiểm tra giấc ngủ ngắn ban ngày (Multiple sleep latency test – MSLT): Nghiên cứu giấc ngủ ngắn vào ban ngày này được sử dụng kết hợp với đo đa ký giấc ngủ vào ban đêm để giúp chẩn đoán chứng ngủ rũ.

Những xét nghiệm này rất quan trọng trong việc xác định liệu trình điều trị rối loạn giấc ngủ phù hợp.

Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh rối loạn giấc ngủ?

Phương pháp điều trị rối loạn giấc ngủ phụ thuộc vào loại rối loạn giấc ngủ, mức độ nghiêm trọng của rối loạn và tình hình sức khỏe của người bệnh. Một số rối loạn giấc ngủ có thể được điều trị đơn giản bằng cách điều chỉnh lịch ngủ, thói quen đi ngủ, làm cho môi trường ngủ thoải mái hơn hoặc thay đổi chế độ ăn uống của người bệnh.

Trong các trường hợp khác, bạn có thể cần dùng thuốc hoặc phẫu thuật để điều trị bệnh. Sau khi xác định được nguyên nhân gây ra các vấn đề về giấc ngủ, bác sĩ sẽ xác định phương pháp điều trị nào phù hợp với bạn.

Các phương pháp y khoa thường được dùng để điều trị chứng rối loạn giấc ngủ gồm:

• Thuốc ngủ
• Chất bổ sung melatonin
• Thuốc điều trị các vấn đề sức khỏe gây ra rối loạn giấc ngủ (như thuốc dị ứng, thuốc trị cảm lạnh, nghẹt mũi…)
• Thiết bị hỗ trợ hô hấp hoặc phẫu thuật (thường dùng để điều trị chứng ngưng thở khi ngủ)
• Dụng cụ bảo vệ răng miệng (dùng cho chứng nghiến răng khi ngủ).

6.2. Chế độ sinh hoạt phù hợp

Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh này nếu áp dụng một số thay đổi nhỏ trong thói quen sinh hoạt hàng ngày như sau:

• Tạo môi trường ngủ tối ưu: Đảm bảo rằng phòng ngủ của bạn luôn mát mẻ, yên tĩnh và tối. Nếu bạn hay bị tỉnh giấc giữa đêm vì tiếng ồn, hãy thử sử dụng tiếng ồn trắng hoặc nút bịt tai khi ngủ để dễ ngủ hơn. Nếu ánh sáng cản trở giấc ngủ của bạn, hãy thử đeo mặt nạ ngủ hoặc dùng loại rèm cản ánh sáng.
• Suy nghĩ tích cực: Luôn giữ tâm trạng thoải mái trước khi đi ngủ. Tránh đi ngủ với những suy nghĩ tiêu cực hoặc quá lo lắng về một sự kiện diễn ra vào ngày hôm sau. Cố gắng giải tỏa tâm trí trước khi đi ngủ bằng cách lập danh sách việc cần làm vào buổi chiều tối thay vì ngay trước giờ ngủ. Điều này rất hữu ích nếu bạn có xu hướng lo lắng và suy nghĩ quá nhiều trên giường vào ban đêm.
• Không làm những việc khác trên giường ngủ: Không xem tivi, ăn uống, làm việc hoặc sử dụng máy vi tính trong phòng ngủ.
• Xây dựng các thói quen ngủ lành mạnh: Thiết lập giờ đi ngủ đều đặn và thói quen thư giãn mỗi tối bằng cách tắm nước ấm, nghe nhạc nhẹ nhàng hoặc đọc sách. Thử các bài tập thư giãn, thiền định trước khi đi ngủ. Tập thói quen thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi sáng, kể cả trong ngày nghỉ.
• Ngừng xem đồng hồ: Chỉ sử dụng đồng hồ cho việc báo thức. Nếu bạn không thể ngủ được trong vòng 20 phút, hãy ra khỏi phòng ngủ và tham gia một hoạt động thư giãn trong phòng khách. Bạn không nên nằm mãi trên giường và xem thời gian đã trôi qua bao lâu. Điều này sẽ chỉ khiến bạn khó chịu và lo lắng nhiều hơn.
• Tránh ngủ trưa quá lâu: Bạn có thể chợp mắt vào buổi trưa, nhưng hãy giới hạn thời gian giấc ngủ trưa dưới 30 phút. Không ngủ trưa sau 3 giờ chiều.
• Tránh các chất kích thích: Tránh uống trà, cà phê, soda, cacao, chocolate, rượu và hút thuốc lá ít nhất 4 giờ trước khi đi ngủ. Đồng thời, bạn cũng không nên ăn no trước khi đi ngủ. Các loại đồ ăn nhẹ chứa carbohydrate như sữa, sữa chua hoặc bánh quy giòn có thể giúp bạn dễ ngủ hơn.
• Tập thể dục thường xuyên: Luyện tập thể dục thường xuyên sẽ giúp bạn nâng cao sức khỏe tổng thể và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, hãy nhớ không tập thể dục trong vòng 4 giờ trước khi đi ngủ nếu bạn bị khó ngủ.

6.3. Sử dụng viên uống Bio Tâm An

Ngoài ra, bạn nên kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh và sử dụng viên uống Bio Tâm An – dưỡng tâm an thần. Với những công dụng tuyệt vời như:

• Hỗ trợ tăng cường tuần hoàn máu
• Cải thiện tình trạng đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi do tuần hoàn máu kém
• Giúp tăng lượng máu lên não, nuôi tế bào thần kinh. Cải thiện tình trạng hay quên, chứng mất tập trung hiệu quả
• Ngăn ngừa đột quỵ và hỗ trợ các di chứng sau đột quỵ
• Giảm Stress hiệu quả đối với người thường xuyên bị căng thẳng trong việc việc, cuộc sống

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.